लजेस राई
Dharapani online media

पृष्ठभूमि
नेपाली राजनीतिमा पछिल्लो समय ‘भिजिट भिसा’ काण्डले हलचल मच्चाएको छ। अध्यागमन विभागका प्रमुख तीर्थराज भट्टराई पक्राउ परेपछि यो प्रकरणले नयाँ मोड लिएको छ। अनुसन्धानको सिलसिलामा गृहमन्त्री रमेश लेखक मुछिएपछि नेपाली कांग्रेसको नैतिकता र जिम्मेवारीमा प्रश्न उठेको छ। यिनै घटनाक्रमसँगै डा. शेखर कोइराला, राजेन्द्र बजगाईं, डा. सुनिल शर्मा लगायत नेताहरूले गृहमन्त्री लेखकले राजीनामा दिनुपर्ने माग गर्दै पार्टीभित्र सशक्त आवाज उठाएका छन्। यता सभापति शेरबहादुर देउवा र उनी निकटका नेताहरूले लेखकको बचाउ गरिरहेका छन्।

चुनौतीहरू
१. नैतिकताको संकट – भिजिट भिसा प्रकरणमा गृहमन्त्री मुछिनुले कांग्रेसको नैतिक धरातल कमजोर भएको छ।
२. आन्तरिक गुटबन्दी – शेखर कोइराला र देउवा पक्षबीचको तिक्तता अझ चर्किने सम्भावना बढेको छ।
३. जनविश्वास गुमाउने खतरा – पार्टीले यदि दोषीलाई कारबाही नगरी संरक्षण गर्‍यो भने जनताको विश्वास गुमाउन सक्छ।
४. चुनावी रणनीति कमजोर हुने – आगामी चुनावका लागि नीति, विचार र संगठन सुदृढ बनाउनेभन्दा विवादमै पार्टी अल्झिन सक्छ।

समाधानका उपायहरू
१. अनुसन्धानमैत्री व्यवहार – गृहमन्त्री लेखकले राजीनामा दिई अनुसन्धानको दायरामा आउनु नै पहिलो जिम्मेवारी हो।
२. एकीकृत नेतृत्वको प्रयास – पार्टीभित्र छलफल र सहमति प्रक्रिया सुदृढ गरी आन्तरिक गुटीय विभाजनलाई सन्तुलनमा ल्याउनु आवश्यक छ।
३. जनताप्रति उत्तरदायी बन्ने – पारदर्शिता, जवाफदेहिता र नैतिकताको मापदण्ड स्थापित गर्न ठोस कदम चाल्नुपर्छ।
४. दीर्घकालीन नीति सुधार – भिजिट भिसा तथा अध्यागमनजस्ता संवेदनशील विषयमा स्पष्ट नीति र कानुनी सुधार गर्नुपर्नेछ।

निष्कर्ष
भिजिट भिसा प्रकरण नेपाली कांग्रेसका लागि ‘संकटमा अवसर’ बन्न सक्छ, यदि पार्टीले सही निर्णय गर्न सक्यो भने। दोषीलाई कारबाही र निर्दोषलाई संरक्षण गर्ने सन्तुलनमूलक दृष्टिकोण, आन्तरिक एकता र जनउत्तरदायी नेतृत्व नै कांग्रेसको आगामी यात्राको दिशानिर्देशक हुन सक्छ। तर, यथास्थितिवादी सोचमा बाँधिएर चल्ने हो भने कांग्रेसको विश्वसनीयता गुम्ने खतरा अझ गहिरिन सक्छ।