१. शिक्षक आन्दोलनको पृष्ठभूमि

नेपालमा शिक्षकमाथि भईरहेको नयाँ कानुनी व्यवस्था, समायोजन र सेवाशर्त परिवर्तनका कारण विभिन्न शिक्षक संगठनहरूले आन्दोलन घोषणा गरेका छन्।
मुख्य मागहरू:

स्थायीकरणको ग्यारेन्टी

सेवा सुरक्षाको प्रत्याभूति

पेशागत स्वतन्त्रताको संरक्षण

पुराना सेवा सुविधाहरू कायम राख्ने

शिक्षकहरूले काठमाडौं लगायत देशभर धर्ना, रैली, तालाबन्दी, र प्रतीकात्मक आन्दोलन गर्दै आएका छन्। सरकारी वार्ता टोलीसँगको संवाद बारम्बार विफल हुँदै आन्दोलन अझै अनिश्चित बनेको छ।

२. आन्दोलनको अनिश्चितता

हालसम्म सरकारले पूर्णरूपमा समाधान गर्न सकेको छैन। सरकार आंशिक सम्झौताका प्रस्ताव राखे पनि शिक्षकहरू चित्त बुझाउने गरी सहमत भएका छैनन्।
यसले निम्न प्रभाव पारेको छ:

विद्यालयहरूमा पठनपाठन ठप्प

अभिभावक र विद्यार्थीमा अन्योल

परीक्षा तालिकामा अनिश्चितता

सम्पूर्ण शैक्षिक वातावरण तनावग्रस्त

३. कक्षा १२ को परीक्षा विश्लेषण

कक्षा १२ को परीक्षा नेपालमा उच्च शिक्षा प्रवेशको आधार हो। शिक्षक आन्दोलनका कारण:

नियमित पढाइ प्रभावित

अन्तिम तयारी गर्ने समय कटौती

विद्यार्थीहरू मानसिक तनावमा

अनलाइन र वैकल्पिक माध्यमबाट पढाइको प्रयास (तर सीमित प्रभावकारीता)

परीक्षा तालिका :

राष्ट्रिय परीक्षा बोर्ड (NEB) ले सामान्यतः वैशाख महिनामा परीक्षा सञ्चालन गर्छ।

तर शिक्षकहरूको आन्दोलन लामो खिचिएमा परीक्षा सार्ने वा वैकल्पिक विधि अपनाउनुपर्ने सम्भावना छ।

परीक्षणको असर:

विद्यार्थीहरूको नतिजा ढिलो हुन सक्छ

स्नातक तहमा भर्ना प्रक्रियामा असर

विदेश अध्ययनका लागि चाहिने प्रमाणपत्रमा ढिलाइ

४. निष्कर्ष

शिक्षक आन्दोलनको अनिश्चितता दीर्घकालीन भएमा नेपालकै शैक्षिक भविष्यमा गम्भीर असर पर्न सक्छ। सरकार र आन्दोलनरत शिक्षकहरू दुवै पक्षले तत्काल वार्ता र समझदारीका लागि लचकता देखाउनु अत्यावश्यक छ।
विद्यार्थीहरू भविष्यको मेरुदण्ड हुन्, त्यसैले शिक्षामा अवरोध न्यूनतम पार्न सबैले चासो देखाउनुपर्छ।

(लेखक – लजेश राई धारापानी अनलाइन मिडियाका सम्पादक संचालक हुन )